Artiest: Ferruccio Giannini
Auteur: Sebastián Yradier
Label: Berliner
Jaar: 1896
Habanera geschreven in 1859 nadat de Bask Yradier effectief Havana had aangedaan (op wereldtournee met diva Adelina Patti). Populariteit van dit lied zou begonnen zijn in Mexico: de in 1864 in het zadel geholpen keizer Maximiliaan noemde het zijn favoriete lied. Hij zou er drie jaar later zelfs bij laatste wilsbeschikking om verzocht hebben alvorens geëxecuteerd te worden. Een protestvorm van dit lied (Adios Mama Carlota), al dan niet op tekst van liberale president Benito Juarez, hielp het prille keizerrijk wankelen. Zie ook commentaar na de versies van Erich Wolfgang Korngold ('39) en van Eugenia Leon ('06). Yradier heeft nooit geweten hoe populair dit zou worden (stierf in 1865). Op het Duitse Trikont-label verschenen minstens drie delen in de serie La Paloma, One Song For All World (Mit La Paloma um die Welt). Oudste daarop: een Weense draaiorgelversie uit 1893.
Covers:
Arturo Adamini [op Edison]
Emilio de Gogorza [op Victor]
Blanca Del Carmen [op Zonophone]
Prof. Mosè Tapiero [op ocarina]
Jelly Roll Morton [onderdeel van zijn Spanish tinge-redenering voor de microfoon van Alan Lomax]
Erich Wolfgang Korngold [in film Juarez, over Don Benito Juarez, de eerste president van Mexico na de omverwerping van het keizerrijk, een proces waarbij dit lied een doorslaggevende rol speelde]
Hans Albers [in film Grosse Freiheit #7]
Billy Vaughn [n°1 D]
Freddy Quinn [n°1 D]
Orchids [als La Paloma Twist]
Ral Donner [als To Love]
Elvis Presley [als No More]
Chubby Checker [als La Paloma Twist]
Mireille Mathieu [als La Paloma Ade (Adieu); n°1 D]
Amon Düül II [als La Krautoma]
Carla Bley [in film Mortelle Randonnée]
Charles Et Les Lulus [zang: Arno]
Wendy Van Wanten [als Verborgen Verdriet]
Arno [à la Française en in '22 postuum in duet met Mireille Mathieu als La Paloma Adieu]
Eugenia Leon [Mexicaanse passionaria; Version Juarista, benadert de tekst van de volksprotestversie uit 1866]
In 1997 dook een opmerkelijke versie op van La Paloma op de cd Ng'ambo - The Other Side Of Zanzibar door het orkest Kidumbak Kalcha. Volgens oude Zanzibarezen is deze melodie immers traditioneel Zanzibarees. Wellicht brachten leden van het orkest van de sultan het nadien naar Europa. Dat orkest bestond al van in 1840 uit Egyptische, Turkse en zuid Europese muzikanten. Kwam het zo in Spanje en hoorde Yradier het daar of kwam wereldreiziger Yradier dit al tegen op één van zijn tochten naar de specerijen eilanden? Of dit is natuurlijk niet minder dan botweg louter toeval.
Nieuwe suggesties, aanvullingen en/of correcties kunnen steeds per post of via e-mail naar onderstaand adres verzonden worden:
Arnold Rypens
Rozenlaan 65
B-2840 Reet (Rumst)