SZOMORÚ VASÁRNAP

Aangemaakt op 24/06/2008
Laatste aanpassing op 23/02/2024

Artiest: Pal Kalmar
Auteur: László Jávor/Rezsô Seress
Label: Odéon
Jaar: 1935

Met Lajos Moitiny op piano. Copyrightjaar: 1933 - Hongaarse titel betekent: De Laatste Zondag, toen nog op tekst van Seress zelf en dra vervangen door de wat melancholischer woorden van Lászlo Jávor. Song werd een urban legend door zijn vermeend aanzetten tot zelfmoord (net als St. James Infirmary voordien - zie daar). Feit is dat de tekst (van László Jávor) er over gaat en misschien een paar keer te vaak in afscheidsbrieven werd overgenomen, vooral in Hongarije. De Billie Holiday versie in Amerika werd her en der bewust uit radio playlists gehouden en ook de BBC vond de inhoud te depressief voor uitzending. Reszô Seress, die de melodie componeerde, sprong effectief zelf uit een raam in Budapest in januari '68. Daar stond hij bekend als 'de fluiter' die geen toon kon houden, geen noot muziek kon lezen en maar met twee vingers piano kon spelen. Dat bleef hij zijn leven lang doen in hetzelfde restaurant Kispipa (Kleine Pijp) in de bohemienbuurt. Celebrities van overal ter wereld kwamen daar dineren en naar dat kleine lelijke mannetje luisteren, omdat hij toch maar mooi Gloomy Sunday had geschreven, iets wat vele lokale klanten niet eens wisten.

Covers:

1935:

Pjotr Lesczenko [in het Russisch als Mratschmoje Woskresenje, wat hetzelfde betekent]

1935:

Georges Boulanger [als Sombre dimanche, la chanson interdite à Budapest]

1936:

Paul Robeson [als Gloomy Sunday; Engelse vertaling: Desmond Carter]

1936:

Hal Kemp [idem; zang: Bob Allen; Engelse vertaling wordt hier toegeschreven aan Sam Lewis]

1936:

Paul Whiteman [idem]

1936:

Damia [als Sombre dimanche]

1940:

Artie Shaw [met de Sam Lewis woorden]

1941:

Billie Holiday [idem; ook in Simpsons-aflevering Treehouse Of Horror XVIII]

1941:

Shelly Manne

1958:

Mel Tormé

1960:

Mickey Baker

1962:

Ketty Lester

1965:

Jimmy Smith

1966:

Herbie Mann

1967:

Carmen McRae

1969:

Ray Charles

1977:

Etta Jones

1980:

Lydia Lunch

1981:

Elvis Costello

1982:

Associates

1983:

Marc & The Mambas

1984:

Peter Wolf

1986:

Christian Death

1987:

Serge Gainsbourg [als Sombre dimanche]

1992:

Sinéad O'Connor

1992:

Diamanda Galas [met de Desmond Carter tekst]

1992:

Sarah McLachlan

1994:

Charles Brown

1998:

Sarah Brightman

1998:

Björk

1998:

Marianne Faithfull

1999:

Smithereens

1999:

Erika Marosan [in Duits-Hongaarse film Gloomy Sunday, Ein Lied von Liebe und Tod]

1999:

Gyula Bodrogi-Agi Voith-Dezsó Garas [op Hongaarse cd met uitsluitend Rezsô Seress-repertoire]

2000:

Kronos Quartet

2001:

Heather Nova [alle als Gloomy Sunday]

2004:

MC Sniper [Koreaanse rapper]

2005:

Venetian Snares [als Dagvilkos Vasarnap]

2005:

Eminemmylou feat. Legs MC

2006:

Angela Poka [Hongaarse versie]

In het westen geïntroduceerd door de zwarte activist en zanger Paul Robeson. (zie: Ol' Man River). Verder ook versies van Billy Eckstine, Louis Armstrong, Sammy Davis Jr., Jimmy Witherspoon, Stan Kenton, Acker Bilk, Yma Sumac, Josephine Baker en Maurice Chevalier. Sigmund Freud greep dit 'chanson macabre' aan ter definiëring van een theorie die hij sedertdien 'Sonntagsneurose' ging noemen.

Contact


Nieuwe suggesties, aanvullingen en/of correcties kunnen steeds per post of via e-mail naar onderstaand adres verzonden worden:

Arnold Rypens
Rozenlaan 65
B-2840 Reet (Rumst)

info@originals.be

No Facebook No Twitter